全身无力吃什么药

B?n mu?n giúp chúng t?i d?ch thu?t? D?ch các th?ng ?i?p b? thi?u.

B? Quy t?c ?ng x? Chung c?a Qu? Wikimedia

• Quy ??nh
• Nguyên t?c Th?c thi
• ?y ban ?i?u ph?i (U4C) (Hi?n ch??ng)
• Cau h?i th??ng g?p
• T?ng quan d? án
• M? ?un ?ào t?o

T?i sao chúng ta có B? Quy t?c ?ng x? Chung

Chúng t?i tin vào vi?c trao quy?n cho nhi?u ng??i nh?t có th? ?? tham gia tích c?c vào các d? án và kh?ng gian Wikimedia, ?? hi?n th?c hóa t?m nhìn c?a chúng t?i v? m?t th? gi?i n?i t?t c? m?i ng??i ??u có th? chia s? kho tàng ki?n th?c c?a nhan lo?i. Chúng t?i tin r?ng c?ng ??ng c?ng tác viên c?a chúng t?i ph?i ?a d?ng, c?i m? ?ón nh?n t?t c? các nhóm ng??i, và d? ti?p c?n nh?t có th?. Chúng t?i mu?n nh?ng c?ng ??ng này tr? thành nh?ng m?i tr??ng tích c?c, an toàn và lành m?nh cho t?t c? nh?ng ng??i tham gia (và mu?n tham gia). Chúng t?i cam k?t ??m b?o r?ng c?ng ??ng này s? ti?p t?c nh? v?y, b?ng nhi?u cách trong ?ó có vi?c áp d?ng B? Quy t?c ?ng x? này và ?ánh giá l?i ?? c?p nh?t n?u c?n. ??ng th?i, chúng t?i mu?n b?o v? các d? án c?a mình tr??c nh?ng ng??i làm t?n h?i ho?c bóp méo n?i dung.

Phù h?p v?i s? m?nh c?a Wikimedia, t?t c? nh?ng ng??i tham gia vào các d? án và kh?ng gian c?a Wikimedia s?:

• giúp t?o ra m?t th? gi?i trong ?ó m?i ng??i có th? t? do chia s? kho tàng tri th?c
• tr? thành m?t ph?n c?a m?t c?ng ??ng toàn c?u n?i kh?ng có thành ki?n và ??nh ki?n, và
• n? l?c h??ng t?i s? chính xác và kh? n?ng ki?m ch?ng trong t?t c? các n?i dung c?a mình.

B? Quy t?c ?ng x? Chung (BQT?XC) này ??t ra m?t t?p các h??ng d?n t?i thi?u v? hành vi ???c mong ??i l?n kh?ng ???c ch?p nh?n. B? Quy t?c áp d?ng cho t?t c? nh?ng ng??i t??ng tác và ?óng góp vào các d? án và kh?ng gian Wikimedia tr?c tuy?n và ngo?i tuy?n. Nh?ng ng??i này bao g?m các c?ng tác viên m?i và lau n?m, các nhan viên trong các d? án, nh?ng ng??i t? ch?c và nh?ng ng??i tham gia s? ki?n, các nhan viên và thành viên h?i ??ng qu?n tr? c?a các chi nhánh và nhan viên và thành viên h?i ??ng qu?n tr? c?a Wikimedia Foundation. B? Quy t?c áp d?ng cho t?t c? các d? án, kh?ng gian k? thu?t, nh?ng s? ki?n tr?c ti?p và tr?c tuy?n c?a Wikimedia, c?ng nh? các tr??ng h?p sau:

• Các t??ng tác cá nhan, c?ng khai và bán c?ng khai
• Nh?ng cu?c th?o lu?n v? s? b?t ??ng và nh?ng bi?u ??t v? tình ?oàn k?t gi?a các thành viên c?ng ??ng
• Các v?n ?? v? phát tri?n k? thu?t
• Các ph??ng di?n v? ?óng góp n?i dung
• Các tr??ng h?p ??i di?n cho các chi nhánh/c?ng ??ng v?i các ??i tác bên ngoài.

1 – Gi?i thi?u

B? Quy t?c ?ng x? Chung ??nh chu?n hành vi c?ng tác trong các d? án Wikimedia trên toàn th? gi?i. Các c?ng ??ng có th? b? sung cho tài li?u này ?? phát tri?n các chính sách có tính ??n b?i c?nh v?n hóa và x? h?i t?i ??a ph??ng, ??ng th?i duy trì các tiêu chí ???c li?t kê ? ?ay nh? tiêu chu?n t?i thi?u.

B? Quy t?c ?ng x? chung áp d?ng c?ng b?ng cho t?t c? các Wikimedian mà kh?ng có b?t k? ngo?i l? nào. Nh?ng hành ??ng ?i ng??c v?i B? Quy t?c ?ng x? chung có th? d?n ??n các hình ph?t. Nh?ng hình ph?t này có th? ???c th?c thi b?i các nhan viên ???c ch? ??nh (n?u phù h?p trong b?i c?nh ??a ph??ng c?a h?) và/ho?c b?i Wikimedia Foundation v?i t? cách là ch? s? h?u h?p pháp c?a các n?n t?ng.

2 – Hành vi ???c kì v?ng

T?t c? các Wikimedian, dù là biên t?p viên m?i hay lau n?m, là nhan viên c?ng ??ng, thành viên ho?c thành viên h?i ??ng qu?n tr? hay nhan viên c?a Wikimedia Foundation, ??u ph?i ch?u trách nhi?m v? hành vi c?a chính h?.

? t?t c? các d? án, kh?ng gian và s? ki?n c?a Wikimedia, hành vi s? ???c xay d?ng d?a trên s? t?n tr?ng, v?n minh, t?p th?, ?oàn k?t và quy?n c?ng dan t?t. ?i?u này áp d?ng cho t?t c? nh?ng ng??i ?óng góp và nh?ng ng??i tham gia trong quá trình t??ng tác c?a h? v?i t?t c? nh?ng ng??i ?óng góp và ng??i tham gia, kh?ng có ngo?i l? d?a trên tu?i tác, khuy?t t?t v? th? ch?t ho?c tinh th?n, ngo?i hình, qu?c gia, t?n giáo, dan t?c và n?n t?ng v?n hóa, ??ng c?p, t?ng l?p x? h?i, kh? n?ng ng?n ng? l?u loát, khuynh h??ng tình d?c, b?n d?ng gi?i, gi?i tính ho?c l?nh v?c ngh? nghi?p. Chúng t?i c?ng s? kh?ng ??a ra ngo?i l? d?a trên v? th?, k? n?ng ho?c thành tích trong các d? án ho?c phong trào c?a Wikimedia. ?

2.1 – T?n tr?ng l?n nhau

Chúng t?i mong mu?n t?t c? các Wikimedian th? hi?n s? t?n tr?ng ??i v?i ng??i khác. Khi giao ti?p v?i m?i ng??i, dù trong m?i tr??ng Wikimedia tr?c tuy?n hay ngo?i tuy?n, chúng ta s? t?n tr?ng l?n nhau.

?i?u này bao g?m nh?ng kh?ng gi?i h?n ?:

• Th?c hành s? th?u c?m. H?y l?ng nghe và c? g?ng hi?u nh?ng ?i?u mà nh?ng ng??i liên quan ??n Wikimedia có ngu?n g?c khác nhau mu?n nói v?i b?n. H?y s?n sàng ??t cau h?i và ?i?u ch?nh s? hi?u bi?t, k? v?ng và hành vi c?a chính b?n v?i t? cách là m?t Wikimedian.
• H?y xu?t phát t? thi?n chí và th?c hi?n nh?ng ch?nh s?a có tính xay d?ng; ?óng góp c?a b?n s? c?i thi?n ch?t l??ng c?a d? án ho?c c?ng vi?c. Cung c?p và nh?n ph?n h?i m?t cách t? t? và b?ng thi?n chí. Nh?ng l?i phê bình nên ???c ??a ra m?t cách nh?y c?m và xay d?ng. T?t c? các Wikimedian nên gi? ??nh r?ng, tr? khi có b?ng ch?ng th? hi?n ?i?u ng??c l?i, nh?ng ng??i khác có m?t ? ?ay ?? h?p tác trong vi?c nang cao ch?t l??ng c?a các d? án, nh?ng ?i?u này kh?ng nên ???c s? d?ng ?? bi?n minh cho nh?ng l?i nói có tác ??ng tiêu c?c.
• T?n tr?ng cách các c?ng tác viên t? g?i và m? t? v? b?n than h?. M?i ng??i có th? s? d?ng các t? ng? c? th? ?? m? t? b?n than h?. ?? th? hi?n s? t?n tr?ng, h?y s? d?ng nh?ng t? ng? này khi giao ti?p v?i ho?c nói v? nh?ng ng??i này, trong tr??ng h?p kh? thi v? m?t ng?n ng? ho?c k? thu?t. Các ví d? bao g?m:
  • Các nhóm dan t?c có th? s? d?ng m?t tên c? th? ?? m? t? b?n than h?, thay vì tên mà nh?ng ng??i khác t?ng s? d?ng;
  • M?i ng??i có th? có tên mà s? d?ng các ch? cái, am thanh ho?c t? trong ng?n ng? c?a h? mà b?n có th? th?y kh?ng quen thu?c;
  • Nh?ng ng??i bi?u th? khuynh h??ng tình d?c ho?c b?n d?ng gi?i c? th? c?a mình b?ng tên ho?c ??i t? ??c bi?t;
  • Nh?ng ng??i có khuy?t t?t v? th? ch?t ho?c tinh th?n c? th? có th? s? d?ng các t? ng? c? th? ?? m? t? b?n than h?
• Trong các cu?c g?p g? tr?c ti?p, chúng t?i s? c?i m? v?i m?i ng??i và chúng t?i s? l?u y ??n và t?n tr?ng s? thích, ranh gi?i, s? nh?y c?m, truy?n th?ng và yêu c?u c?a m?i ng??i.

2.2 – Phép l?ch s?, tính t?p th?, s? t??ng tr? và tinh th?n c?ng dan t?t

Chúng t?i n? l?c ?? th?c hi?n nh?ng hành vi sau:

• Phép l?ch s? là l?i hành x? hòa nh? trong hành vi và l?i nói gi?a m?i ng??i, k? c? ng??i l?.
• Tính t?p th? là s? h? tr? than thi?n mà nh?ng ng??i tham gia vào cùng m?t n? l?c chung dành cho nhau.
• S? t??ng tr? và tinh th?n c?ng dan t?t có ngh?a là ch? ??ng gánh vác trách nhi?m trong vi?c ??m b?o r?ng các d? án Wikimedia là nh?ng kh?ng gian làm vi?c hi?u qu?, d? ch?u và an toàn, và ?óng góp cho S? m?nh Wikimedia.

?i?u này bao g?m nh?ng kh?ng gi?i h?n ?:

• C? v?n và hu?n luy?n: Giúp nh?ng ng??i m?i làm quen và có ???c nh?ng k? n?ng thi?t y?u.
• H? tr? nh?ng c?ng tác viên khác: Giúp h? m?t tay khi h? c?n h? tr?, và lên ti?ng bênh v?c h? khi h? b? ??i x? theo cách kh?ng x?ng v?i hành vi ???c k? v?ng theo B? Quy t?c ?ng x? Chung.
• Ghi nh?n và ghi c?ng cho nh?ng ph?n vi?c mà c?ng tác viên làm: Cám ?n h? vì ?? giúp ?? và làm vi?c. Tran tr?ng nh?ng n? l?c c?a h? và ghi nh?n c?ng s?c khi phù h?p.

3 – Hành vi kh?ng ???c ch?p nh?n

B? Quy t?c ?ng x? Chung nh?m giúp các thành viên c?ng ??ng xác ??nh các tình hu?ng có hành vi x?u. Nh?ng hành vi sau ???c coi là kh?ng th? ch?p nh?n ???c trong phong trào Wikimedia:

3.1 – Qu?y r?i

?i?u này bao g?m b?t k? hành vi nào ch? y?u nh?m m?c ?ích ?e d?a, gay ph?n n? ho?c làm khó ch?u m?t ng??i ho?c b?t k? hành vi nào mà xét m?t cách h?p ly thì h? qu? chính có kh? n?ng x?y ra cao nh?t là nh?ng c?m xúc tiêu c?c ?ó. Hành vi có th? b? coi là qu?y r?i n?u hành vi ?ó v??t quá m?c ch?p nh?n mà có th? k? v?ng ? m?t ng??i bi?t suy ngh? ?úng sai trong m?t m?i tr??ng toàn c?u, ?a v?n hóa. Hành vi qu?y r?i th??ng di?n ra d??i hình th?c ng??c ??i v? c?m xúc, ??c bi?t là ??i v?i nh?ng ng??i ? v? trí d? b? t?n th??ng và có th? bao g?m vi?c liên l?c v?i n?i làm vi?c ho?c b?n bè và thành viên gia ?ình ?? ?e d?a ho?c làm h? x?u h?. Trong m?t s? tr??ng h?p, hành vi kh?ng ??n m?c qu?y r?i xét trong m?t tr??ng h?p ??n l? nh?ng có th? tr? thành hành vi qu?y r?i n?u l?p ?i l?p l?i. Qu?y r?i bao g?m nh?ng kh?ng gi?i h?n ?:

• Xúc ph?m: Vi?c này bao g?m m?t sát, s? d?ng l?i nói t?c t?u ho?c ??nh ki?n, và b?t k? vi?c t?n c?ng nào d?a trên ??c ?i?m cá nhan. Xúc ph?m có th? h??ng ??n các ??c ?i?m quan sát ???c nh? trí th?ng minh, ngo?i hình, dan t?c, ch?ng t?c, t?n giáo (ho?c kh?ng có t?n giáo), v?n hóa, ??ng c?p, xu h??ng tình d?c, gi?i tính, gi?i, khuy?t t?t, tu?i tác, qu?c t?ch, ??ng phái chính tr? ho?c các ??c ?i?m khác. Trong m?t s? tr??ng h?p, nh?ng l?i ch? gi?u, m?a mai ho?c gay h?n l?p ?i l?p l?i khi xét t?ng th? s? t?o thành s? l?ng m?, cho dù nh?ng l?i l? riêng l? có th? kh?ng b? coi là nh? v?y.
• Qu?y r?i tình d?c: S? theo ?u?i ho?c ve v?n v? tình d?c d??i b?t k? hình th?c nào ??i v?i ng??i khác khi ng??i ?ó bi?t ho?c trong ch?ng m?c h?p ly ph?i bi?t r?ng s? theo ?u?i ?ó là kh?ng ???c ?ón nh?n ho?c trong các tình hu?ng mà s? ??ng thu?n kh?ng th? ???c trao ??i.
• ?e d?a: Ng? y m?t cách r? ràng ho?c bóng gió v? kh? n?ng x?y ra b?o l?c th? ch?t, s? x?u h? kh?ng chính ?áng, t?n h?i danh ti?ng kh?ng chính ?áng và phi ly, ho?c d?a n?t b?ng cách ?? c?p ??n v? ki?n pháp ly v? c? ?? th?ng m?t cu?c tranh c?i ho?c bu?c ai ?ó ph?i c? x? theo cách b?n mu?n.
• Khuy?n khích làm h?i ng??i khác: Vi?c này bao g?m khuy?n khích ng??i khác t? làm h?i b?n than ho?c t? sát c?ng nh? khuy?n khích ai ?ó th?c hi?n các cu?c t?n c?ng b?o l?c vào bên th? ba.
• Ti?t l? d? li?u cá nhan (Doxing): chia s? th?ng tin cá nhan c?a nh?ng c?ng tác viên khác, ch?ng h?n nh? tên, n?i làm vi?c, ??a ch? th?c ho?c email mà kh?ng có s? ??ng y r? ràng c?a h?, ho?c trong các d? án Wikimedia ho?c ? n?i khác, ho?c chia s? th?ng tin liên quan ??n ho?t ??ng Wikimedia c?a h? bên ngoài các d? án.
• ?eo bám: ?i theo m?t ng??i t? d? án này sang d? án khác và liên t?c ch? trích c?ng vi?c c?a h? v?i y ??nh làm h? khó ch?u ho?c n?n lòng. N?u các v?n ?? v?n ti?p di?n sau nh?ng n? l?c ?? trao ??i th?ng tin và c?i t?o, các c?ng ??ng có th? c?n ph?i gi?i quy?t nh?ng hành vi này th?ng qua các quy trình c?ng ??ng ?? ???c thi?t l?p.
• Ch?i kh?m: C? y làm gián ?o?n cu?c trò chuy?n ho?c ??ng bài có y x?u ?? c? tình khiêu khích.

3.2 – L?m d?ng Quy?n l?c, ??c quy?n ho?c ?nh h??ng

Vi?c l?m d?ng x?y ra khi m?t ng??i nào ?ó ? m?t v? trí th?c s? ho?c t?o ?n t??ng là có quy?n l?c, ??c quy?n ho?c t?m ?nh h??ng có hành vi thi?u t?n tr?ng, ??c ác và/ho?c b?o l?c ??i v?i ng??i khác. Trong nh?ng m?i tr??ng c?a Wikimedia, vi?c này th??ng di?n ra d??i d?ng ng??c ??i b?ng l?i nói ho?c tam ly và có th? ?an xen v?i hành vi qu?y r?i.

• L?m d?ng ch?c v? c?a các nhan viên c?ng ??ng, viên ch?c và nhan viên d? án: s? d?ng quy?n h?n, ki?n th?c ho?c ngu?n l?c theo y c?a các nhan viên c?ng ??ng ???c ch? ??nh, c?ng nh? các viên ch?c và nhan viên d? án c?a Wikimedia Foundation ho?c các chi nhánh c?a Wikimedia, ?? h?m d?a ho?c ?e d?a ng??i khác.
• L?m d?ng tham niên và quan h?: S? d?ng v? trí và danh ti?ng c?a m?t ng??i ?? ?e d?a ng??i khác. Chúng t?i k? v?ng r?ng nh?ng ng??i có kinh nghi?m và m?i quan h? ?áng k? trong phong trào c?n ??c bi?t c?n tr?ng khi hành x? vì nh?ng bình lu?n thi?u thi?n c?a h? có th? d?n ??n s? ph?n ??i d? d?i ngoài y mu?n. Nh?ng ng??i có quy?n uy trong c?ng ??ng có ??c quy?n c? th? là ???c coi là ?áng tin c?y và kh?ng ???c l?m d?ng ?i?u này ?? t?n c?ng nh?ng ng??i kh?ng ??ng y v?i h?.
• Thao túng v? tam ly: V?i ác tam, khi?n ai ?ó nghi ng? nh?n th?c, giác quan ho?c s? hi?u bi?t c?a chính h? v?i m?c tiêu giành chi?n th?ng trong m?t cu?c tranh lu?n ho?c bu?c ai ?ó ph?i c? x? theo cách b?n mu?n.

3.3 – Phá ho?i n?i dung và s? d?ng sai các d? án

C? y tung ra n?i dung thiên l?ch, sai s? th?t, kh?ng chính xác ho?c kh?ng ?úng ??n ho?c c?n tr?, ng?n c?n ho?c gay khó kh?n cho vi?c t?o (và/ho?c duy trì) n?i dung. ?i?u này bao g?m nh?ng kh?ng gi?i h?n ?:

• Vi?c nhi?u l?n xóa b? tùy ti?n ho?c kh?ng có ly do b?t k? n?i dung nào mà kh?ng có s? th?o lu?n thích h?p ho?c ??a ra l?i gi?i thích
• Thao túng n?i dung m?t cách có h? th?ng ?? ?u ái nh?ng cách di?n gi?i c? th? v? s? ki?n ho?c quan ?i?m (c?ng b?ng cách kh?ng trung th?c ho?c c? y bóp méo vi?c trình bày các ngu?n th?ng tin và thay ??i cách so?n n?i dung biên t?p ?úng ??n)
• Ng?n t? kích ??ng s? thù h?n d??i b?t k? hình th?c nào ho?c ng?n ng? phan bi?t ??i x? nh?m ph? báng, l?ng m?, kích ??ng thù h?n ch?ng l?i các cá nhan ho?c nhóm trên c? s? con ng??i ho?c ni?m tin cá nhan c?a h?
• Vi?c s? d?ng các ky hi?u, hình ?nh, danh m?c, th? ho?c các lo?i n?i dung khác có tính ch?t ?e d?a ho?c gay h?i cho ng??i khác bên ngoài ng? c?nh c?a vi?c s? d?ng ?? tra c?u và tìm th?ng tin. ?i?u này bao g?m áp d?ng nh?ng ph??ng k? lên n?i dung nh?m m?c ?ích g?t ra ho?c t?y chay.